Şam’daki görüşmenin şifreleri: Değişimin fotoğrafı
AYDIN HASAN, HANDE ATILGAN / Ankara - Suriye’nin yeni lideri Ahmed El-Şara neredeyse tüm hayatını askeri kamuflaj giyerek geçirdi. Baas rejimini sona erdiren operasyon sürecinde kamuflaj üzerine giydiği montlarla stilinde değişiklik sinyalleri verdi. Rejimin devrilmesinin ardından Batı ülkelerinin uğrak noktası haline gelen Suriye’de heyetleri kravatsız takım elbise ile karşılayan El-Şara, kravatlı ilk fotoğrafı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüşmesinde verdi. Radikal bir komutan profilini terk eden Şara, ülkedeki tüm toplum kesimlerini kapsayıcı bir yönetim olacakları söylemine paralel olarak “kıyafet devrimi”ne de imza atmış oldu. El-Şara, yabancı basına verdiği demeçlerde bu tutumunu “Devrimci olmaktan devlet adamı olmaya geçmemiz lazım. Savaşta üniforma giyerim, savaş bitti, sivil kıyafet giyiyorum” ifadeleriyle anlattı. ‘Herkesin lideriyim’ Milliyet, El-Şara’nındeğişimini uzmanlara sordu. Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, şu değerlendirmeyi yaptı: “Kravat takmak önce ‘medeniyete avdet etmek’ demek. ‘Ben o dönemde verdiğim mücadeleden dolayı öyle idim. Esad artık gitti, rejim yıkıldı. Mücadelemizde başarıya ulaştık. Ben artık herkesin lideriyim, eskisi gibi değilim, terör faaliyeti içinde değiliz, siyasi birleştiriciyim. Batı karşıtlığı içinde değilim. Benim yeni kimliğim budur’ mesajını veriyor. Ben Suriye’de hiçbir şeye güvenemiyorum. HTŞ liderliğinden devlet adamlığına... Bunu nereye kadar götürür? Beklemek lazım. HTŞ’nin temsil gücü ne kadar, halkta ne kadar karşılığı olduğunu görmek lazım. Ama Suriye’de bu yeni dönemde Türkiye açısından da bir muhatap bulmak gerekiyordu. Bu muhatap, rejimi devirmede başarılı olduğu için HTŞ’nin başındaki kişi oldu.” Hem sahada hem siyasette ModacıFerruh Karakışlı ise İslami rejimlerde tabu olmasına karşın Şara’nın kravat tercihini şöyle yorumladı: “Batı dünyasıyla çok yakın diyalog halinde olduğunu, aslında bir Batı projesi olduğunu da gösteriyor bence. Koyu renk takım elbise, artık sahadan daha çok siyasetin merkezine oturma durumunu simgeliyor. Kravattaki yeşil de aslında hala sahada olduğunu yani militer görüntüsünün dışına çıktığını ama hâlâ sahayla ilintili olduğunu simgeliyor diye görüyorum. Bundan sonra hem siyasetin içinde hem de sahada yani iki alanda da olacağını simgelediğini düşünüyorum bu görüntünün. Ukrayna’da olduğu gibi, zaman zaman yine militer görüntülerle devam edeceğini düşünüyorum. Tam anlamıyla bir imaj değişikliği dememiz için biraz beklememiz lazım. Öte yandan da Türkiye’ye olan saygısını gösteriyor bence. Kravat siyaset ve üst düzey iş dünyası dışında son 30 yılın en düşük kullanım seviyesinde. Ama ben şahsen bir modacı olarak geri dönüş bekliyorum. Son dönemde özellikle teknoloji liderlerinin ‘smart casual’ dediğimiz spor giyimi çok etkiledi.” Ülke protokolü uygulandı Fidan’ın Şam’a yaptığı ziyaretin görüntüleri, Türkiye-Suriye ilişkileri konusunda yeni dönemin kodları ile ilgili de fikir verdi. Suriye’nin yeni lideri, Bakan Fidan’ı eski bir dostu gibi sarılarak karşıladı. Görüşmede, “tevhid bayrağı” yer almadı. Sadece, Suriye’nin yeni bayrağı kullanıldı. Eşit statü Ülke protokolünün uygulandığı görüşmede, Türk bayrağı ile Suriye’nin yeni bayrağı yer aldı. Görüşme sırasında Bakan Fidan, ev sahibi ülke yetkilisi olan Golani’nin sağında durdu. Böylece protokolde ev sahibinin misafirini sağına aldığı eşit statü mesajı verildi. Görüşmede Türk heyetinde Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı Burhan Köroğlu, Başdanışman Lütfullah Göktaş ile Suriye Genel Müdürü İhsan Mustafa Yurdakul yer aldı. Suriye geçici hükümetinin Dışişleri Bakanlığı görevine getirilen Esad Hasan Şeybani de Suriye heyetinde yer aldı. İran ve Afganistan’da yasak İran’da 1979 yılında Humeyni önderliğinde yapılan devrimden bu yana kravat yasağı uygulanıyor. İran’ın yabancı ülkelerde görevli diplomatları da kravat takmıyor. İran’daki yabancılar ise kravat takabiliyor. Yasak, toplumsal hayatta son yıllarda esnetilmiş durumda. Afganistan’da 2021 yılında yeniden yönetime gelen Taliban da kravatı Hristiyanlık sembolü olarak görüyor. Taliban’ın Davet ve Rehberlik Dairesi Başkanı Muhammed Haşim Şahid Vror, 2023 yılında yaptığı açıklamada Hristiyan haçını simgelediği gerekçesiyle kravatın toplumdan çıkarılmasını savunmuştu.
AYDIN HASAN, HANDE ATILGAN / Ankara - Suriye’nin yeni lideri Ahmed El-Şara neredeyse tüm hayatını askeri kamuflaj giyerek geçirdi. Baas rejimini sona erdiren operasyon sürecinde kamuflaj üzerine giydiği montlarla stilinde değişiklik sinyalleri verdi. Rejimin devrilmesinin ardından Batı ülkelerinin uğrak noktası haline gelen Suriye’de heyetleri kravatsız takım elbise ile karşılayan El-Şara, kravatlı ilk fotoğrafı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüşmesinde verdi. Radikal bir komutan profilini terk eden Şara, ülkedeki tüm toplum kesimlerini kapsayıcı bir yönetim olacakları söylemine paralel olarak “kıyafet devrimi”ne de imza atmış oldu.
El-Şara, yabancı basına verdiği demeçlerde bu tutumunu “Devrimci olmaktan devlet adamı olmaya geçmemiz lazım. Savaşta üniforma giyerim, savaş bitti, sivil kıyafet giyiyorum” ifadeleriyle anlattı.
‘Herkesin lideriyim’
Milliyet, El-Şara’nındeğişimini uzmanlara sordu. Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, şu değerlendirmeyi yaptı: “Kravat takmak önce ‘medeniyete avdet etmek’ demek. ‘Ben o dönemde verdiğim mücadeleden dolayı öyle idim. Esad artık gitti, rejim yıkıldı. Mücadelemizde başarıya ulaştık. Ben artık herkesin lideriyim, eskisi gibi değilim, terör faaliyeti içinde değiliz, siyasi birleştiriciyim. Batı karşıtlığı içinde değilim. Benim yeni kimliğim budur’ mesajını veriyor. Ben Suriye’de hiçbir şeye güvenemiyorum. HTŞ liderliğinden devlet adamlığına... Bunu nereye kadar götürür? Beklemek lazım. HTŞ’nin temsil gücü ne kadar, halkta ne kadar karşılığı olduğunu görmek lazım. Ama Suriye’de bu yeni dönemde Türkiye açısından da bir muhatap bulmak gerekiyordu. Bu muhatap, rejimi devirmede başarılı olduğu için HTŞ’nin başındaki kişi oldu.”
Hem sahada hem siyasette
ModacıFerruh Karakışlı ise İslami rejimlerde tabu olmasına karşın Şara’nın kravat tercihini şöyle yorumladı:
“Batı dünyasıyla çok yakın diyalog halinde olduğunu, aslında bir Batı projesi olduğunu da gösteriyor bence. Koyu renk takım elbise, artık sahadan daha çok siyasetin merkezine oturma durumunu simgeliyor. Kravattaki yeşil de aslında hala sahada olduğunu yani militer görüntüsünün dışına çıktığını ama hâlâ sahayla ilintili olduğunu simgeliyor diye görüyorum. Bundan sonra hem siyasetin içinde hem de sahada yani iki alanda da olacağını simgelediğini düşünüyorum bu görüntünün. Ukrayna’da olduğu gibi, zaman zaman yine militer görüntülerle devam edeceğini düşünüyorum. Tam anlamıyla bir imaj değişikliği dememiz için biraz beklememiz lazım. Öte yandan da Türkiye’ye olan saygısını gösteriyor bence. Kravat siyaset ve üst düzey iş dünyası dışında son 30 yılın en düşük kullanım seviyesinde. Ama ben şahsen bir modacı olarak geri dönüş bekliyorum. Son dönemde özellikle teknoloji liderlerinin ‘smart casual’ dediğimiz spor giyimi çok etkiledi.”
Ülke protokolü uygulandı
Fidan’ın Şam’a yaptığı ziyaretin görüntüleri, Türkiye-Suriye ilişkileri konusunda yeni dönemin kodları ile ilgili de fikir verdi. Suriye’nin yeni lideri, Bakan Fidan’ı eski bir dostu gibi sarılarak karşıladı. Görüşmede, “tevhid bayrağı” yer almadı. Sadece, Suriye’nin yeni bayrağı kullanıldı.
Eşit statü
Ülke protokolünün uygulandığı görüşmede, Türk bayrağı ile Suriye’nin yeni bayrağı yer aldı. Görüşme sırasında Bakan Fidan, ev sahibi ülke yetkilisi olan Golani’nin sağında durdu. Böylece protokolde ev sahibinin misafirini sağına aldığı eşit statü mesajı verildi. Görüşmede Türk heyetinde Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı Burhan Köroğlu, Başdanışman Lütfullah Göktaş ile Suriye Genel Müdürü İhsan Mustafa Yurdakul yer aldı. Suriye geçici hükümetinin Dışişleri Bakanlığı görevine getirilen Esad Hasan Şeybani de Suriye heyetinde yer aldı.
İran ve Afganistan’da yasak
İran’da 1979 yılında Humeyni önderliğinde yapılan devrimden bu yana kravat yasağı uygulanıyor. İran’ın yabancı ülkelerde görevli diplomatları da kravat takmıyor. İran’daki yabancılar ise kravat takabiliyor. Yasak, toplumsal hayatta son yıllarda esnetilmiş durumda. Afganistan’da 2021 yılında yeniden yönetime gelen Taliban da kravatı Hristiyanlık sembolü olarak görüyor. Taliban’ın Davet ve Rehberlik Dairesi Başkanı Muhammed Haşim Şahid Vror, 2023 yılında yaptığı açıklamada Hristiyan haçını simgelediği gerekçesiyle kravatın toplumdan çıkarılmasını savunmuştu.
Tepkiniz Nedir?
